Prosument wirtualny i zbiorowy – nowe przepisy
Nadchodzące lata przyniosły znaczące zmiany w polskiej branży fotowoltaiki, szczególnie w kontekście przepisów prawnych. Jedną z najważniejszych modyfikacji, które weszły w życie 1 kwietnia 2022 r., było wprowadzenie nowej definicji prosumenta. Jednak to nie koniec zmian - na lipiec 2024 r. zaplanowano kolejne nowości, które wpłyną na branżę fotowoltaiczną.
Kim jest prosument wirtualny oraz zbiorowy?
Terminy "prosument wirtualny" i "prosument zbiorowy" są kluczowe dla zrozumienia tych przepisów. "Prosument wirtualny" odnosi się do osób, które produkują energię poza miejscem, w którym jest ona używana, natomiast "prosument zbiorowy" odnosi się do prosumentów mieszkających w budynkach wielolokalowych.
Prosument wirtualny jest odbiorcą, który wytwarza energię elektryczną z użyciem Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) na własne potrzeby. Istotne jest, że korzysta z instalacji OZE przyłączonej do sieci dystrybucji w miejscu innym niż to, w którym zużywana jest energia. Dodatkowo, nie prowadzi działalności gospodarczej, w której głównym celem jest produkcja energii. Przepisy otwierają nowe możliwości dla różnych podmiotów, takich jak osoby fizyczne, osoby prawne, spółdzielnie mieszkaniowe, związki wyznaniowe, jednostki badawcze i wiele innych. Dzięki temu, osoby, które nie mogą zainstalować paneli fotowoltaicznych na swoim własnym budynku, mają szansę zainwestować w udziały w farmach fotowoltaicznych.
Przepisy dotyczące prosumenta wirtualnego wejdą w życie 2 lipca 2024 r. i będą ściśle powiązane z wdrożeniem Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE). Ten system ma na celu rzetelne rejestrowanie przepływów energii od prosumentów wirtualnych.
Z kolei prosument zbiorowy to odbiorca końcowy, który wytwarza energię z OZE na własne potrzeby i korzysta z mikroinstalacji lub małej instalacji przyłączonej do sieci dystrybucyjnej przez wewnętrzną instalację budynku wielolokalowego. Również nie prowadzi działalności, w której produkcja energii jest przeważającym celem. Wprowadzenie tego pojęcia ma ułatwić modernizację energetyczną bloków i budynków wielorodzinnych
Zmiany przepisów dla prosumentów
Dla prosumentów wirtualnych i zbiorowych istnieją istotne zasady, które będą regulowane poprzez umowy między prosumentami. Umowy te obejmują m.in. procentowy i mocowy udział poszczególnych prosumentów oraz zasady zarządzania instalacją. Energia wyprodukowana przez prosumentów w ramach tych umów będzie rozliczana tak samo, jak w przypadku standardowych prosumentów. Warto zaznaczyć, że graniczna moc instalacji fotowoltaicznej dla prosumentów wirtualnych i zbiorowych wynosi 50 kW.
Jeśli chodzi o zmiany dla prosumentów w 2023 r., to montaż instalacji fotowoltaicznej o mocy maksymalnej do 50 kW wiąże się obecnie z rozliczeniem w systemie net billing. Zasady tego systemu opierają się na sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej przez prosumentów do zakładu energetycznego oraz zakupie energii, gdy jest ona potrzebna. Cena za 1 kWh dla prosumentów nie różni się od tych dla zwykłych konsumentów, jednak ich rachunki są niższe dzięki możliwości zgromadzenia depozytu za sprzedane nadwyżki energii. Bycie prosumentem w 2023 nadal jest opłacalne, a system net billing pozwala zaoszczędzić na kosztach energii i jednocześnie dbać o środowisko.
Wniosek jest taki, że ostatnie lata przyniosły wiele zmian prawnych dla branży fotowoltaicznej w Polsce. Wprowadzenie terminów "prosument wirtualny" i "prosument zbiorowy" ma na celu bardziej precyzyjne określenie uczestników rynku fotowoltaiki.
Przepisy te otwierają nowe możliwości dla osób, które nie mogą instalować paneli fotowoltaicznych na swoich budynkach, a jednocześnie umożliwiają modernizację energetyczną bloków i budynków wielorodzinnych. Pomimo wprowadzonych zmian, bycie prosumentem nadal jest opłacalne, szczególnie z uwagi na system net billing, który pozwala zaoszczędzić na kosztach energii.
