cPPA a stabilność cen energii w długim terminie

Niestabilność cen energii elektrycznej stanowi jedno z poważniejszych wyzwań dla wielu firm. Pandemia i kryzys geopolityczny wywołały gwałtowne skoki cen prądu i gazu, po których nastąpiły okresy chwilowej ulgi. Ta ciągła niepewność, potęgowana przez zmiany regulacyjne oraz globalne trendy (niestabilne rynki surowców, polityka klimatyczna, rosnące koszty emisji CO₂), utrudnia przedsiębiorcom planowanie i kontrolę kosztów energii. Dla wielu z nich brak przewidywalności cen oznacza ryzyko nagłych wzrostów rachunków, co może negatywnie odbić się na płynności finansowej czy konkurencyjności. Jak zabezpieczyć firmę przed takimi wahaniami? Jednym z rozwiązań zyskujących na popularności są długoterminowe kontrakty na zakup energii wprost od producentów – cPPA. 

Spis treści

1. Czym jest cPPA (corporate Power Purchase Agreement)
2. Wpływ cPPA na długoterminową stabilność cen energii
3. Stała lub indeksowana cena
4. Stała cena mimo zmiennych warunków rynkowych
5. Długoterminowa przewaga kosztowa
6. Wpływ na rozwój źródeł OZE i stabilność systemu

Czym jest cPPA (corporate Power Purchase Agreement)

Corporate Power Purchase Agreement (cPPA) to rodzaj długoterminowej umowy zakupu energii elektrycznej, zawieranej bezpośrednio między wytwórcą energii (najczęściej ze źródeł odnawialnych) a odbiorcą korporacyjnym, czyli firmą będącą dużym konsumentem energii. W ramach takiej umowy producent zobowiązuje się dostarczać określoną ilość energii z ustalonego źródła w określonym czasie, a przedsiębiorstwo – do odbioru tej energii i zapłaty po z góry ustalonej cenie. 

Istotą cPPA jest zatem zagwarantowanie ceny i dostaw energii w długim horyzoncie, co odróżnia je od standardowych umów z rocznymi taryfami. Co ważne, cPPA zwykle dotyczą energii odnawialnej (OZE) – firmy decydujące się na taki kontrakt nie tylko zabezpieczają koszty, ale również wspierają swoje cele z zakresu zrównoważonego rozwoju, redukując ślad węglowy i korzystając z „zielonej” energii.

Dowiedz się więcej na temat cPPA: https://www.naster.pl/blog/umowy-ppa-i-cppa-co-to-jest-i-kiedy-warto-je-zawrzec/

Wpływ cPPA na długoterminową stabilność cen energii

Długoterminowe umowy typu cPPA zostały zaprojektowane po to, by zwiększyć stabilność i przewidywalność kosztów energii dla odbiorców. W jaki sposób konkretnie kontrakt cPPA przekłada się na bezpieczeństwo cenowe firmy? Poniżej omawiamy kilka mechanizmów i korzyści, dzięki którym cPPA może zapewnić przedsiębiorstwu ochronę przed cenowymi zawirowaniami.

Stała lub indeksowana cena

Najbardziej oczywistym sposobem, w jaki cPPA daje stabilizację, jest ustalenie stałej ceny energii na wiele lat. Firma negocjując kontrakt z dostawcą może zagwarantować sobie, że przez cały okres umowy będzie płacić za energię określoną stawkę – niezależnie od tego, jak wysoko poszybują ceny rynkowe. Taka stała cena oznacza możliwość precyzyjnego zaplanowania kosztów zakupu energii na przyszłość i działa jak tarcza chroniąca przed nagłymi podwyżkami.

W praktyce oznacza to, że budżety energetyczne przestają być loterią uzależnioną od giełdy – przedsiębiorstwo może z większą pewnością prognozować wydatki i uniknąć sytuacji, w której skok cen prądu drastycznie obniża marżę lub wymusza podniesienie cen własnych produktów. 

W niektórych cPPA zamiast ceny całkowicie stałej stosuje się ceny indeksowane, np. powiązane z inflacją. Oznacza to, że stawka kontraktowa może co roku minimalnie rosnąć o uzgodniony wskaźnik, ale dalej jest to wzrost przewidywalny i ustalony w umowie. Takie rozwiązanie zabezpiecza wartość kontraktu i jest akceptowane przez obie strony – dostawca chroni się przed wzrostem kosztów operacyjnych w przyszłości, a odbiorca nadal ma pewność, że podwyżki będą ograniczone i znane z góry. 

Stała cena mimo zmiennych warunków rynkowych

Umowy typu cPPA zawierają mechanizm, który pozwala zablokować cenę prądu na stałym poziomie, niezależnie od zawirowań na rynku. Tym mechanizmem jest tzw. kontrakt różnicowy (CfD), dzięki któremu można kupować zieloną energię po przewidywalnej, konkurencyjnej cenie w długim okresie.

Strony umowy cPPA z góry ustalają stałą cenę energii elektrycznej. Następnie każda z nich nadal kupuje lub sprzedaje energię tak jak zwykle, a między sobą rozliczają jedynie różnicę pomiędzy ceną rynkową a ustaloną w kontrakcie. Jeżeli cena rynkowa w danym okresie jest wyższa niż cena umowna, dostawca energii zwraca firmie tę nadwyżkę, tak aby w efekcie odbiorca płacił tylko cenę uzgodnioną. Natomiast gdy ceny na rynku spadną poniżej ustalonego poziomu, odbiorca (firma) dopłaca dostawcy różnicę, gwarantując mu minimalny uzgodniony przychód. Innymi słowy, obie strony dzielą się skutkami wahań cen – na korzyść firmy, gdy prąd drożeje, i na korzyść dostawcy, gdy prąd tanieje.

Takie rozwiązanie zapewnia obu stronom stabilność i przewidywalność kosztów w całym okresie trwania kontraktu. Przedsiębiorca może spokojniej planować budżet, mając pewność, że nie zaskoczą go nagłe skoki cen energii. Z kolei producent energii zyskuje gwarancję stałego dochodu, co ułatwia finansowanie nowych inwestycji w OZE.

Długoterminowa przewaga kosztowa

Stabilność to jedno, ale cPPA może przynieść firmie także wymierne oszczędności na kosztach energii w dłuższej perspektywie. Wynika to z kilku czynników. Po pierwsze, energia z OZE oferowana bezpośrednio przez producenta bywa tańsza niż prąd kupowany tradycyjnie od sprzedawców czy na giełdzie. Eliminacja pośredników i marż handlowych oraz coraz niższe koszty technologii odnawialnych sprawiają, że ceny w kontraktach cPPA potrafią być dużo niższe od cen rynkowych.

Jeżeli firma ma możliwość zakontraktować zieloną energię w stałej cenie, która już dziś jest konkurencyjna lub niższa od taryf, to w długim terminie może zyskać przewagę kosztową nad podmiotami zdanymi na drożejącą energię konwencjonalną. Nawet jeśli cena z umowy jest początkowo zbliżona do rynkowej, to należy pamiętać, że trendy dla energii konwencjonalnej wskazują na wzrosty kosztów. m.in. z powodu rosnących cen uprawnień do emisji CO₂ czy konieczności modernizacji starzejących się elektrowni. Z kolei koszty wytwarzania z nowych źródeł OZE są stosunkowo stałe i nie podlegają wahaniom cen paliw, co oznacza, że cena ustalona w kontrakcie OZE może okazać się bardzo atrakcyjna za kilka lat. Firmy, które wcześnie wejdą w cPPA, zabezpieczają się przed ryzykiem wzrostu kosztów energii i mogą uzyskać długofalową korzyść finansową, płacąc mniej niż konkurenci w przyszłości.

Co więcej, dostawcy energii odnawialnej często są skłonni negocjować lepsze warunki cenowe w zamian za pewność zbytu i finansowanie projektu. Dla producenta posiadanie stabilnego kontraktu na wiele z wiarygodnym odbiorcą oznacza możliwość tańszego kredytowania inwestycji i mniejsze ryzyko biznesowe, więc może on zaoferować niższą cenę za MWh. Z tego powodu w cPPA nierzadko „im dłuższy czas obowiązywania umowy, tym korzystniejsza cena dla nabywcy.

Dla przedsiębiorstwa podpisanie długiej umowy może więc przełożyć się na sporą przewagę kosztową. Stabilne i relatywnie niższe ceny energii staną się jego atutem konkurencyjnym. Tę przewagę można spożytkować, np. oferując niższe ceny własnych produktów lub inwestując zaoszczędzone środki w rozwój firmy. 

Wpływ na rozwój źródeł OZE i stabilność systemu

Długoterminowe kontrakty typu cPPA wywierają pozytywny wpływ na szerszy rynek energii. Zwłaszcza na rozwój nowych mocy wytwórczych z odnawialnych źródeł oraz pośrednio na stabilność całego systemu elektroenergetycznego. 

Gwarantując producentom zbyt energii po uzgodnionej cenie, umowy cPPA ułatwiają finansowanie i budowę nowych farm wiatrowych czy słonecznych. Deweloperzy OZE mogą przedstawić bankom wieloletni kontrakt zapewniający przychody, co znacząco zmniejsza ryzyko inwestycyjne i przyspiesza decyzje o budowie kolejnych źródeł czystej energii. Z kolei każda nowa farma OZE to nie tylko korzyść dla środowiska, ale i potencjalnie większa podaż energii na rynku, co w długim terminie pomaga ograniczać presję cenową.

Innymi słowy, firmy zawierające cPPA przyczyniają się do zwiększenia udziału tańszej (bo bezpaliwowej) energii odnawialnej w systemie, a to działa stabilizująco na ceny energii dla całej gospodarki.

Co więcej, poprzez odciążenie publicznych sprzedawców i sieci z części zapotrzebowania, cPPA wzmacniają bezpieczeństwo dostaw. Sieć energetyczna z większym udziałem rozproszonych źródeł odnawialnych – finansowanych kontraktami z odbiorcami – staje się bardziej odporna na wahania cen paliw kopalnych czy zakłócenia dostaw z centralnych elektrowni. 

Długoterminowe kontrakty OZE tworzą fundament nowoczesnej, niskoemisyjnej gospodarki – zwiększają bezpieczeństwo energetyczne i redukują ryzyko cenowych szoków wynikających np. z kryzysów surowcowych.

Oczywiście masowy rozwój OZE niesie też wyzwania dla stabilności sieci (ze względu na niestabilną generację wiatru czy słońca), ale tutaj wkraczają mechanizmy rynku mocy, magazynowania energii i usług elastyczności. Istotne jest to, że cPPA stymulują inwestycje w nowe źródła energii, a bez nowych źródeł trudno mówić o stabilnych cenach w kraju potrzebującym dodatkowej mocy. Firmy korzystające z cPPA aktywnie więc wspierają transformację energetyczną.

Źródła:

1. https://www.bcc.org.pl/ceny-energii-w-2024-roku-wyzwania-polskich-firm-w-energetyce, dostęp: 5.09.2025 r.
2. https://www.ey.com/pl_pl/insights/climate-change-sustainability-services/umowy-ppa-w-polsce-na-czym-polega-power-purchase-agreement, dostęp: 5.09.2025 r.
3. https://polenergia-sprzedaz.pl/blog/czym-sa-umowy-dlugoterminowe-cppa-i-ppa, dostęp: 5.09.2025 r.
4. https://www.pwc.pl/pl/uslugi/cppa-kompleksowe-wsparcie-dla-firm.html, dostęp: 5.09.2025 r.
5. https://wysokienapiecie.pl/103580-stabilnosc-finansowa-dla-oze-kluczowe-znaczenie-uslug-systemowych-i-cppa, dostęp: 5.09.2025 r.
6. https://kpmg.com/pl/pl/home/services/business-advisory/infrastructure-energy/wsparcie-w-zakupie-zielonej-energii-umowy-ppa-power-purchase-agreement.html, dostęp: 5.09.2025 r.